Het verhaal van Kinderdijk

Eén van de pijlers onder het uitvoeringsprogramma Kinderdijk is het uitwerken van ‘Het Verhaal’: wat ervaren bezoekers in Kinderdijk? Welke kennis doen zij op? Welke verhalen vertellen ze zelf als zij weer thuis zijn?

Het verhaal van Kinderdijk

Is dat het verhaal van de (bouw van de) molens, al generaties lang bewoond, met alle verhalen over cultuur en de manier van leven die daarbij horen? Of het verhaal van het Hollandse watermanagement, beginnend bij de ontginning in de 13e eeuw, de gemalen en de Deltawerken; uitmondend in de uitdagingen van klimaatverandering? Omarmen ze het landschap of de legende van Kinderdijk? Of komen bezoekers ‘alleen maar’ voor een gezellig dagje uit?

Overal in de wereld zie je tegenwoordig dat het bezoek aan een werelderfgoed meer wordt dan alleen een wandeling langs de hoogtepunten met een ijsje als beloning. Op allerlei creatieve manieren wordt de bezoekers een beleving geboden. En dan moet je niet denken aan luidruchtige, extra attracties (integendeel, dat willen we juist niet!), maar aan de manier waarop het landschap en de monumenten onderdeel worden van een beleving, van het verhaal van Kinderdijk.

Dit klinkt allemaal misschien nog wat abstract, maar we zijn ervan overtuigd dat het gaat lukken om met elkaar dit verhaal te componeren. En ‘we’ zijn in dit geval de gemeenten en de SWEK, samen met een vertegenwoordiger van de (molen)bewoners, ondersteund door Merlijn Pietersma en Sanne Westerink van het bureau ZKA. Zij leverden in 2019 ook het gebiedsperspectief Kinderdijk 2030 ‘Balans tussen sightseeing, erfgoed en leefbaarheid’ op.

Experts op stap in het gebied

Als eerste stap hebben we deze maand een aantal (inter-)nationale experts uitgenodigd om in 2-3 minuten aan te geven wat volgens hen de kern van het verhaal zou moeten zijn. Bij deze experts moet je denken aan deskundigen vanuit het gebied (molenaars, natuur- en vogelwacht), deskundigen op het gebied van landschap (landschapsarchitect), toerisme (hoogleraar), erfgoed, klimaat (de klimaatgezant), modern toerisme en ’story-telling’. Wij hebben hen uitgenodigd om binnen de kaders, die door de stuurgroep Kinderdijk zijn vastgesteld, ideeën met elkaar te delen.

Invulling geven aan educatieve taak

Welk verhaal het ook wordt, de volgende uitgangspunten zijn leidend, waarbij we streven naar een toekomst waarin het icoon Kinderdijk met een aansprekend verhaal invulling geeft aan de educatieve taak die het UNESCO Werelderfgoed vereist:

  • het verhaal positioneert Kinderdijk als een internationaal icoon, met internationale uitstraling; toont met trots en overtuiging de schoonheid van het Werelderfgoed en de natuurlijke omgeving
  • het verhaal positioneert Kinderdijk als onderdeel van een uniek en historisch watermanagementsysteem dat de hele Alblasserwaard en de Nederlandse Delta omvat, waarmee de link tussen verleden, heden en toekomst van het Nederlandse watermanagement gelegd wordt
  • het verhaal past binnen de historie, cultuur en authenticiteit van de Alblasserwaard en bouwt voort op geloof, zondagsrust, hard werken, strijd om het bestaan en leven met water
  • het verhaal richt zich daarbij op de bezoeker die speciaal komt voor dit verhaal en daaraan ook relatief veel tijd wil besteden; het biedt bezoekers een interessant, leerzaam dagje uit waarbij de beleving van de rust en de ruimte van het gebied niet verloren mag gaan in de drukte die het bezoek met zich meebrengt
  • het verhaal gaat ervan uit dat het merendeel van de molens bewoond wordt door molenaars en hun gezinnen; dat unieke gegeven wordt een belangrijk onderdeel van het verhaal van Kinderdijk

Alle experts hebben een aantal gesprekken met elkaar. Tussendoor werken Merlijn en Sanne het verhaal uit, en laten ze ook de consequenties zien voor bijvoorbeeld het profiel van een bezoeker, de eventuele gevolgen voor de toegankelijkheid etc. Daardoor hebben we straks niet alleen een ’nieuw verhaal’, maar weten we ook wat dat betekent voor het soort en de aantallen bezoekers die we willen verwelkomen. Ook die consequenties bepalen uiteindelijk de keuze voor het verhaal.

Planning

We verwachten dit proces eind van de zomer zo ver uitgewerkt te hebben dat we ergens in september de omwonenden en raadsleden hierover kunnen informeren. De uiteindelijke verantwoordelijkheid dat ‘het verhaal van Kinderdijk’ in alles wordt uitgedragen ligt natuurlijk bij de SWEK.