Waterschap Rivierenland verkent hoe de toekomst eruitziet voor het historische Waardhuis, het voormalige bestuursgebouw van het waterschap, in UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk. In afstemming met omwonenden, partners en kenners wil het waterschap komen tot een nieuwe bestemming van het Waardhuis en het naastgelegen dijkmagazijn.
Dat besluit nam het Algemeen Bestuur op 26 februari 2024. Na de zomer wil het bestuur komen tot een keuze voor de toekomst van de panden, in samenhang met de nieuwe publieksruimtes in het recent verbouwde J.U. Smitgemaal. Het bestuur sprak over het Waardhuis als een uniek en waardevol erfgoed, een topstuk van waterschapshistorie. Voor de omgeving is het een bekend gebouw op een prominente plek aan de Lekdijk.
Ouder dan de molens
Het Waardhuis is een rijksmonument én onderdeel van het UNESCO Werelderfgoed. In het pand vergaderde het bestuur van de Overwaard; dat ging over de oostelijke waterhuishouding in de Alblasserwaard. Ook de dijkbewaking werd vanuit hier aangestuurd. De oudste delen dateren van 1581; in 1644 kreeg het pand een bestuurszaal die nog altijd bestaat. Pas een eeuw later verrezen de beroemde molens van Kinderdijk. Bij dijkversterkingen wijzigde het pand steeds ingrijpend; de laatste keer was dit een eeuw geleden. Op de zolder bestaan nog steeds de kleine slaapkamers, waar heemraden konden overnachten na een late vergadering.
Incidenteel gebruik
Sinds 1984 vergadert het bestuur niet meer in Kinderdijk. Door fusies ontstond het ‘Hoogheemraadschap van de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden’, tegenwoordig gezeteld in Gorinchem. Sindsdien is het Waardhuis altijd onderhouden, maar bleef de functie beperkt tot incidentele overleggen en ontvangsten. De laatste jaren opent het gebouw de deur voor het publiek op ‘Open Monumentendag’.
In gesprek met de omgeving
Het waterschap wil het Waardhuis in stand houden door er een functie aan toe te kennen die past bij de wensen van de omgeving en toekomstige gebruikers. Daarom start een zorgvuldig gesprek met partners, kenners, overheden en omwonenden. Bureau COUP ondersteunt een bestuurlijke werkgroep van het waterschap om te komen tot uitgewerkte scenario’s. Na de zomer komt de werkgroep met een advies over herbestemming. Het Algemeen Bestuur nam een amendement aan dat vraagt om een redelijke terugverdientijd mee te nemen in de afweging, mocht exploitatie onderdeel zijn van de scenario’s.
Heeft u vragen over het Waardhuis? Dat bent u van harte welkom contact op te nemen via erfgoed@wsrl.nl.