Integrale visie zorgt voor enorme kwaliteitsimpuls
Op deze pagina leest u een samenvatting van de volledige Stedenbouwkundige visie Kinderdijk-Elshout, die op 8 maart 2022 is goedgekeurd door het college van Molenlanden en in april wordt voorgelegd ter besluitvorming aan de raad van Molenlanden.
Deze ambitie een integrale visie te maken stond centraal in het uitvoeringsprogramma dat de raad in mei 2020 heeft vastgesteld; de urgentie en noodzaak een visie te ontwikkelen bleek toen de gemeente het voorbereidingsbesluit voor dit gebied nam en de wet Voorkeursrecht van toepassing werd verklaard op de panden in het gebied.De visie is, ondanks alle beperkingen die corona oplegde, gemaakt met actieve medewerking van vertegenwoordigers van alle betrokken partijen (‘co-creatie’). De visie wordt gesteund door alle partijen uit het bestuurlijk platform Kinderdijk (Alblasserdam, Molenlanden, Waterschap Rivierenland, Provincie Zuid-Holland, Rijksdienst Cultureel Erfgoed, SWEK).
Entree met uitstraling die past bij UNESCO Werelderfgoed
Op dit moment is het entreegebied van het wereldberoemde werelderfgoed te Kinderdijk een onoverzichtelijk, onveilig en rommelig gebied, waar de vele honderdduizenden bezoekers per jaar vaak maar moeilijk hun weg kunnen vinden. Als het entreegebied de komende jaren volgens de voorstellen uit deze visie wordt ontwikkeld, krijgt het eindelijk de uitstraling die past bij de status van één van bekendste UNESCO Wereld-erfgoederen ter wereld. Het zicht op het gebied, nu nog belemmerd door het gebouw dat daar in de jaren ’90 is neergezet en eigenlijk nooit heeft gefunctioneerd, wordt door de sloop van dat gebouw hersteld. Tussen beide historische Waardhuizen ontstaat een overzichtelijk en aantrekkelijk ontvangstgebied.
Door het slopen van Windkracht 4 ontstaat ruimte voor het herinrichten van de doorgaande drukke weg op de dijk. Wandelaars en fietsers zullen veel veiliger kunnen oversteken, de toegang tot het gebied wordt geschikt gemaakt voor mensen met een beperking, fietsers en wandelaars krijgen een gescheiden ingang. Er komt een ruimere steiger voor de waterbus, met twee bruggen. Eén van die bruggen sluit direct aan op de Middelkade, die recht doorgetrokken wordt richting dijk. Daarmee worden de eeuwenoude landschapslijnen, die bij de aanleg van de nieuwe spuisluis in de jaren ’90 zijn verdwenen, in oude luister hersteld.
Een bezoeker die van de waterbus komt ervaart aan den lijve hoe hij vanaf de rivier eerst omhoog de dijk over moet om daarna af te dalen de polder in. De Middelkade wordt opnieuw de centrale as van het werelderfgoed; langs deze kade ervaar je niet alleen de polder maar zie je ook de molens in het gelid staan én zie je aan beide kanten de moderne gemalen die tegenwoordig de polder drooghouden. Het gehele watersysteem, heden en verleden, wordt in één oogopslag duidelijk.
Een nieuwe gebouw aan de voet van de dijk wordt de plek waar bezoekers die met pendelbus, waterbus of het OV komen, hun eerste informatie over het gebied kunnen krijgen. Als ze nog geen ticket hebben, kan dat daar aangeschaft worden. Het dak van dat gebouw wordt een uniek uitzichtpunten
Geparkeerde auto’s verdwijnen voorgoed uit het Molengebied, het vele asfalt en beton maakt plaats voor een groene kade, waar fietsers, wandelaars en het werkverkeer elkaar niet in de weg zitten. De huidige rommelige inrichting van de Middelkade bij het JU-Smitgemaal, bij het bezoekerscentrum en bij het zogenaamde rietsnijderseiland, krijgt een eenduidige, passende inrichting.
De plannen uit de stedenbouwkundige visie bieden de SWEK meer mogelijkheden om zich bij de exploitatie van het gebied te richten op de waardevolle bezoekers en daarmee de middelen te genereren om aan de verplichtingen te voldoen die voortvloeien uit de verantwoordelijkheden als site-holder van het UNESCO werelderfgoed.
Het waardhuis van de Nederwaard, het huidige Buena Vista, behoudt een horecafunctie voor dorpsbewoners en bezoekers van het werelderfgoed. Het gebied achter het waardhuis wordt deels ingericht als tuin, deels als tuinterras, waar de bezoekers in relatieve rust gebruik van gaan maken. Het wordt een overgangszone tussen de rust van het dorp en de drukte van het werelderfgoed.
Het terras bij het nieuwe bezoekerscentrum komt tegen de gevel aan te liggen, waardoor de onveilige oversteek van het fietspad naar het terras wordt vermeden. Daarnaast komt er een mogelijkheid het dak van het bezoekerscentrum te gebruiken als terras. Het fietspad wordt gescheiden van het wandelpad en verlegd, zodat fietsers en wandelaars elkaar niet langer in de weg zitten. Het bezoekerscentrum zal meer gebruikt gaan worden als horecavoorziening, waar grote groepen relatief snel een basisaanbod kunnen krijgen.
Het gebroeders Pot terrein (voorheen bekend als het De Joode terrein) wordt heringericht. Een deel blijft nodig voor parkeren voor bezoekers aan het restaurant, medewerkers en vrijwilligers van de SWEK en als overloop voor het dorp, maar zal wel veel zachter en groener worden ingericht; een ander deel wordt ingericht als pluktuin voor het dorp. De bestaande schuur wordt werkschuur voor de SWEK en bewoners van het dorp.
Download de Stedenbouwkundige visie
Dit is een korte samenvatting van de volledige visie. De ‘Stedenbouwkundige visie Entreegebied Kinderdijk-Elshout’ is ontwikkeld door stedenbouwkundig bureau SVP en met landschapsarchitect BoschSlabbers in opdracht van de gemeente Molenlanden en het Bestuurlijk Platform Kinderdijk.
Download de visie (PDF)